Augusta Ada King aka Ada Lovelace. Düz eşitdiniz, o, həqiqətən tarixdə ilk kompüter proqramçısıdır! Bizə ilkləri gətirən onlarla qadınımızdan biri olan Ada Lovelace ilə tanış olaq!
Ada Kinq, Lavleysin qrafinyası, 1840
Ada Lavleys 1815-ci il dekabrın 10-da soyuq bir London günündə anadan olub. Çoxları bilməsə də, onun atası romantik hərəkatın məşhur şairi Lord Bayrondur. Ada doğulandan az sonra atası anasından ayrılıb. Səkkiz il sonra öldü. Anası atasına qarşı qəzəbindən dolayı ərində gördüyü mənfi davranışlardan uzaqlaşdırmaq üçün qızının məntiqə əsaslanan təhsil almasını istəyib. Ada erkən yaşda riyaziyyatla belə tanış oldu.
Onun özünü inkişaf etdirməsində 19-cu əsrin məşhur alimləri Uilyam Frend, Uilyam Kinq, Meri Somervil və Augustus De Morqandan aldığı təhsilin böyük rolu olmuşdur. Lakin həyatının axarını dəyişən hadisə Kembric Universitetində riyaziyyat professoru Çarlz Babbiclə tanış olmasıdır.
Bebbec onun analitik qabiliyyətinə heyran olmuş və hətta onun haqqında belə demişdi: “Mümkünsə, bu dünyanı, onun dərdlərini və bir çox şarlatanları unut. Bu dünyada rəqəmlərin sehrbazından başqa hər şey qısadır”.
1835-ci ildə William King ilə evlənərkən, bu gün tanınan soyadı ilə “Lovalace qrafinyası” titulunu aldı. Bu evlilikdən üç övladı olan Ada Lavleys evlənmək və ya uşaq sahibi olmaq karyerasına maneçilik törətməyib və riyaziyyat üzrə təhsilini fasiləsiz davam etdirib.
Çarlz Bebbic tələbəsinin fransız dilindən tərcümə etdiyi və hesablama metodundan bəhs edən məqalədən təsirləndi və ondan məqaləyə şəxsi qeydlərini əlavə etməyi xahiş etdi. Lovelace-in qeydləri məqalənin uzunluğundan üç dəfə çoxdur və bu hesablama üsulu ilə Lovelace bugünkü proqram anlayışının tərifini etdi. Bu təriflə Lovelace bu günün ilk proqramlaşdırması adına sahibdir.
ABŞ Müdafiə Nazirliyi üçün hazırlanmış kompüter dili olan Ada onun adını daşıyır. Həmçinin onun adı ilə 1998-ci ildən Britaniya Kompüter Cəmiyyəti tərəfindən medal mükafatı verilir. 2008-ci ildə informatika ixtisası üzrə təhsil alan qız tələbələr onun üçün hər il müsabiqə keçirirdilər. Bununla belə, Böyük Britaniyada qadın universitet tələbələri üçün keçirilən illik konfrans, BCS Women Lovelace Colloguium onun adını daşıyır.
“Kişi işi” kimi tanınan informatika elmində yeni təməllər qoyaraq tabuları qıran Ada Lavleysi bütün qadınlarımızı qeyd etdiyimiz bu gündə, bizi bu günə gətirən, xatırlamamaq mümkün olmazdı. etdikləri ilə bizi qürurlandıran. Varlığına, əldə etdiyi nailiyyətlərə və bizə əməyi olan hər şeyə görə ona ürəkdən təşəkkür etmək istərdik!
